DEİK tarafından düzenlenen Türkiye-Romanya İş Forumu, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay ve Romanya Başbakan Yardımcısı ve Ulaştırma Altyapı Bakanı Sorin Mihai Grindeanu, DEİK Başkanı Nail Olpak, Romanya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Mihai Daraban, DEİK/Türkiye-Romanya İş Konseyi Başkanı Ömer Süsli’nin yanı sıra Türk ve Romen yaklaşık 400 iş insanı katılımıyla gerçekleştirildi. İki ülke arasındaki ekonomik ilişkileri geliştirmek, ikili ticaret hacmini artırmak ve iş birliklerine yenilerini eklemek amacıyla gerçekleştirilen forumda, Ankara Sanayi Odası (ASO) ile Bükreş Ticaret ve Sanayi Odası arasında iş birliği anlaşması imzalandı.
“İlişkilerimizi çok daha iyi seviyelere yükseltmeye kararlıyız”
T.C. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, uzun bir aradan sonra Romanya ve Türkiye iş dünyasının mensuplarını bir araya getiren Türkiye-Romanya İş Forumu’nun, ilişkileri daha da güçlendirecek bir adım olduğuna inandığını ifade ederek şunları söyledi: “İş birliğimiz, 2011 yılında Stratejik Ortaklık Bildirisi’yle çok boyutlu bir nitelik kazanarak, kapsamlı bir iş birliği modeline dönüşmüştür. 2020 yılında salgın koşullarına rağmen ulaşılan 6,7 milyar dolarlık ikili ticaret hacmimiz, 2021 yılında rekor kırarak 8,6 milyar dolar seviyesine ulaşmıştır. Türk şirketleri müteahhitlik sektöründe 6,4 milyar dolar değerinde toplam 189 proje üstlenmişlerdir. 10 yıl aradan sonra gerçekleştireceğimiz 27. Dönem Karma Ekonomik Komisyonu Toplantısı ile ilişkilerimizi çok daha iyi seviyelere yükseltmeye kararlıyız. Dönüm noktası niteliğindeki bu toplantıyı iş dünyamızın, sizlerin de en iyi şekilde değerlendirmesini diliyorum.”
“2025 yılı Türkiye-Romanya ticaret hacmi hedefini 15 milyar dolar olarak güncelliyoruz”
Bugün dar kapsamlı iş insanları istişare toplantısında sorunlara detaylı şekilde değindiklerini ve çözüm yönünde irade göstereceklerini karşılıklı beyan ettiklerini dile getiren Oktay şöyle devam etti: “Bu kapsamda gümrük işlemlerinin ve transit geçişlerin kolaylaştırılması, yatırım süreçlerinin hızlandırılması, Romen Bankalarının Türk Bankalarına 1 yıldan fazla kontrgaranti vermesinin sağlanması gibi kritik hususların bizzat takipçisiyiz. 1 Mayıs 2022 tarihinden itibaren transit taşımaların serbestleştirilmesi ve 3’üncü ülke geçiş belgesi kotasının taşımacılarımızın ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde artırılması konularında mutabık kaldık, hayırlı uğurlu olsun. Bu gelişme ülkelerimiz üzerinden transit taşımalara büyük kolaylık sağlayacak ve Türk taşımacıları Romanya üzerinden Avrupa’ya, Romen taşımacıları da Türkiye üzerinden Asya’ya daha kolay erişebilecektir. Lojistiği en hızlı hale getirecek, ticareti hareketlendireceğiz. Hem vatandaşlarımızın hem de iş insanlarımız arasındaki ilişkileri güçlendireceğiz. Siz kıymetli iş insanlarına mevcut potansiyele hayat vermek için tarihi bir görev düşmektedir. Bu yılın Türkiye-Romanya ticari ilişkilerinde altın yıl olarak anılmasını sağlayabilirsiniz. Özellikle enerji başta olmak üzere tarım, tıbbi malzeme, tıbbi cihaz ve ilaç, sağlık turizmi ve bilişim alanları işbirliği potansiyeli açısından iş insanlarımıza fırsatlar sunmaktadır. Karşılaştığınız altyapı ve süreç engellerinde tüm desteğimizin sizlerle olduğunu bilmenizi isterim. Sizlere duyduğumuz güvene dayanarak 2025 yılı Türkiye-Romanya ticaret hacmi hedefini 15 milyar dolar olarak güncelliyoruz. Yeni hedefimiz ülkelerimize ve bölgemize hayırlı olsun.”
“Türk piyasası, Romen ürünleri için AB dışındaki ilk lokasyon”
Romanya Başbakan Yardımcısı Mihai Grindeanu ise iki ülke arasında ekonomik ilişkilerin seviyesinin artırılması yönünde karar alınmasının ardından 10 yıl geçtiğini belirterek, bu hedefe ulaşabilmek için iş insanlarının katkısının önemli olduğunu söyledi. İki ülke arasında ikili ticaret hacminin artırılması amacıyla 80’den fazla konuda iş birliği yapılabileceğinin konuşulduğunu ifade eden Grindeanu şunları vurguladı: “Romanya, dengeli bir ekonomik ilişki istiyor. Bu sebeple Türk şirketlerini Romen ürünlerine de rağbet göstermeye davet ediyorum. Zira global anlamda rekabetçi ürünlerden bahsediyoruz. Romanya’da faaliyet gösteren 17 bin civarında Türk ortaklı şirket bulunuyor. Türk piyasası, Romen ürünleri için AB dışındaki ilk lokasyondur. 3,1 milyar avroluk bir hacimden bahsediyoruz. Bu miktar Romanya’nın ürün gönderdiği diğer ülkelerin hacmini aşmaktadır. Daha büyük hedefler gerçekleştirebiliriz. Romanya’nın, Türkiye’nin ithalatında 17’nci sıradan 10’unculuğa yükselmesini isterim. İki ülke arasında 10 milyar avroluk hedeften bahsediyoruz. Bu hedefe ulaşıldı bugün. Birlikte bir hedef daha belirleyelim. Yenilebilir enerji, tarım araçları, IT ve bilişim, tıbbi ürün ve ekipmanlar, Ar-Ge ve inovasyon gibi sektörlerde daha etkin iş birliği yapabiliriz. Ayrıca, Türkiye’nin son günlerde çok yakınımızda gelişmekte olan savaşı sona erdirmek adına gösterdiği çabaları takdir etmek istiyorum.”
“DEİK Yeşil Dönüşüm Çalışmamız var”
DEİK Başkanı Nail Olpak yaptığı konuşmada, bu sabah gerçekleştirdikleri dar kapsamlı istişare toplantısında sorunlardan çok fırsatları konuştukları bir toplantı olduğuna dikkat çekerek şunları ifade etti: “Hedeflere gelince biz iş dünyası olarak kazandıklarımız için teşekkür ederiz; ama yeni hedefler için koşmaya devam ederiz. Salgın sonrası Rusya’nın Ukrayna’da başlattığı savaş tedarik zincirinin önemini bir kez daha gösterdi. Bu süreçte enerji, sağlık, gıda ve tarım, bilgi teknolojileri ile savunma sektörlerinin önemi daha iyi anlaşıldı. En büyük ticaret ortağımız olan AB ile daha kapsamlı ekonomik iş birliği çalışmalarımız doğrultusunda, tam üyelik ve Gümrük Birliği’nin güncellenmesinin yanı sıra, geçtiğimiz yıl itibarıyla gündeme gelen Yeşil Mutabakat önemli bir başlığımız. İşlerimizi gerçekleştirirken doğaya karşı daha fazla duyarlı olmak için firmalarımızı bilgilendirmek ve farkındalık oluşturmak, bu kapsama hazırlamak ve değişen koşullara adapte etmek için, Ticaret Bakanlığımızın yürüttüğü çalışmaları destekleyen “DEİK Yeşil Dönüşüm Çalışmamız” var. Bir taraftan bu süreçte geç kalmamak, diğer taraftan da adı koyulmamış yeni bariyerlerle karşılaşmamak, iki denge unsuru olarak önümüzde.”
“DEİK Dijital Teknolojiler İş Konseyimizi kuruyoruz”
DEİK olarak 148’inci İş Konseyimizi “Dijital Teknolojiler” adıyla kurma kararı aldıklarını belirten Olpak, “Bir buçuk gün önce bu kararımızı ilan ettik ve bu kısa sürede 250 firmamız üyelik için başvuru yaptı. Dijital Teknolojiler İş Konseyimiz ile hızla dijitalleşen dünyamız ve ekonomileri göz önüne alındığında, dijital teknoloji alanındaki gelişmeleri takip ederek eko-sistemini büyütecek ulusal ile uluslararası faaliyetler ve çalışmalar yürütmeyi amaçlıyoruz” açıklamasını yaptı.
Romanya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Mihai Daraban da iki ülke arasındaki ithalat ve ihracata doğrudan yatırımların eklenmesi haline 10 milyar dolarlık ticaret hedefinin aşıldığını belirterek, Romanya’da 16 bin 842 Türk ortaklı şirket bulunduğunu, önemli rakama ulaşan doğrudan yatırım yapıldığını söyledi. Karadeniz’deki yapılabilecek muhtemel iş birliklerine değinen Daraban, Köstence Limanının enerji alanındaki iş birliklerinin öneminden bahseden Daraban, Romanya’daki yabancı yatırımcılar arasında en iyi ilişkilerde bulundukları ülkenin birisinin de Türkiye olduğunu, sadece ekonomik değil dostluk ve kardeşlik ilişkilerinin de bulunduğunu söyledi.
“İkili ticaret hacminde yıl sonunda 10 milyar avroya ulaşacağız”
DEİK Türkiye-Romanya İş Konseyi Başkanı Ömer Süsli ise, iki ülke arasındaki köklü ilişkilerin yanı sıra son dönemde bölgede güçlü bir ortaklık sergilendiğini söyledi. Güçlenen iş birliğinin dostluğa katkısından bahseden Süsli de şunları vurguladı: “İki ülke arasındaki ikili ticaret hacminde hedef 5 yıl önce 10 milyar dolar olarak belirlenmişti. O zaman çoğu iş insanımıza ve devlet yetkilimize bu hedef yüksek gelmişti. Ancak biz Cumhurbaşkanımızın belirlediği hedefe kısa sürede ilerledik. Bu yıl sonunda 10 milyar avroyu geçeceğiz. Daha güçlü iş birlikleri için enerji ve müteahhitlik alanlarına önem verilmesi, üçüncü ülkelerde iş birliği hususunda daha proaktif adımlar atılması, yeşil enerji alanında ortaklıklar geliştirilmesi, Romanya’nın Türk turistlere vize kolaylığı sağlaması, tedarik zinciri noktasında iş birliği yapılması gerekiyor.”
ASO ile Bükreş Sanayi ve Ticaret Odası arasında iş birliği anlaşması
Açılış konuşmalarının ardından, Ankara Sanayi Odası (ASO) ile Bükreş Ticaret ve Sanayi Odası arasında iş birliği anlaşması imzalandı. Anlaşmaya imzalar, ASO Yönetim Kurulu Üyesi Aytaç Muhittin Dinçer ile Bükreş Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Iuliu Stocklosa tarafından atıldı.
Türkiye-Romanya İş Forumu, Arctic, Homelux, Praktiker, Makyol ve Nurol’un gold sponsorluğunda, Aytürk Radyo, CoşkunözMA, Kastamonu Entegre, UMEB ve TİAD’ın bronze sponsorluğunda gerçekleştirildi.
