Türkiye’de günde 87 bin ton atık üretiliyor. Bu atıkların ancak yüzde 9’u geri dönüştürülebiliyor. Daha yeşil ve temiz bir gelecek için Çevre Kanunu’nda 2018’in aralık ayında değişiklikler yapılmıştı. Buna paralel olarak ücretli plastik poşet uygulamasına geçilmiş, ardından da Sıfır Atık Yönetmeliği yürürlüğe girmişti. Sürdürülebilirlik için bir diğer adım olan Geri Kazanım Katılım Payı (GEKAP) uygulamasında da geri sayım başladı. Bir ay ertelemeli olarak 31 Mart’tan itibaren yürürlükte olması planlanan uygulamanın mantığı, çevreye atık bırakanların bunun bedelini ödemesine dayanıyor. Ürünlerini ambalajlayan tüm sektörleri ilgilendiren uygulama ile paketleme için kullanılan zımba, ip gibi aksesuarlardan dahi GEKAP alınacak. GEKAP ambalajla birlikte lastikler, akümülatörler, piller, madeni yağlar, bitkisel yağlar, elektrikli ve elektronik eşyalar ile ilaçları da kapsayacak.
GEKAP’tan ürünü piyasaya sürenler ya da yurtdışından söz konusu ürünü alan firmalar sorumlu olacak. GEKAP yalnızca yurtiçinde tüketilecek ürünler için geçerli olacak. Ambalajsız satılan ürünler için ise ürünü paketleyip tüketiciye sunan satış noktası GEKAP’tan sorumlu olacak. Örneğin bir top kâğıdı, lastikle paketleyip tüketiciye veren satıcı, paketleme amacıyla kullandığı lastik için GEKAP ödeyecek.
Türkiye’nin çevresel hassasiyetlerini gözeten mevzuat uygulamalarının bir sonraki adımı da 2021’de atılacak. Buna göre 2021’in ocak ayından itibaren içecek ambalajları için depozito uygulamasına geçilecek. Piyasaya yıllık sürülen 50 milyar adet içecek ambalajı için uygulamaya konulacak sistemin de sıfır atık yolunda önemli adım olması bekleniyor. Depozito uygulamasının alt yapısının bu yılın ortalarına kadar hazır olması öngörülüyor.
