Birçok ülkede yerel yönetimlerin o şehirde yaşayanlardan sistematik olarak “yeni fikirler” alması, oldukça yaygın bir uygulama haline geldi.
Çünkü herkesin aklında şu an uygulanmayan birçok yenilikçi fikir bulunabiliyor.
Yani her vatandaşın aklı, şehrin geleceği için bir altın madeni aslında…
Sonuçta büyük şehirde yaşamanın zorlukları bir kader değildir, olmamalıdır. Şehir büyüdükçe insanların hayatı daha da zorlaşıyorsa, olması gereken, kolektif zekâyı harekete geçirip yenilikçi çözümler üretmek olmalıdır.
Bir inovasyon koçu olarak İstanbul’da yaşayanların hayatını kolaylaştırmak, aralarındaki iletişimi daha da güçlendirmek ve sürdürülebilir hale getirmek için yeni fikir üretimi konusunda katkıda bulunmayı bir görev sayıyorum.
Öncelikle büyükşehir belediyesi ve diğer farklı kurumların ilgi alanına giren konularda fikir bulma çalışması yapmak, olması gereken bir faaliyete dikkat çekmektir aslında.
Bu yeni fikir denemelerimiz bir nevi açık inovasyon yapmaktır.
Peki, yaşadığımız şehri daha yaşanabilir hale getirmek için yeni fikirler üretmeye ne dersiniz?
1. Zorunlu Yeşil Çatılar: Yüksek binaların çatılarının yeşillendirilmesi veya enerji üretimine yönelik olarak kullanılması zorunlu kılınabilir. Bu, şehirdeki hava kalitesini iyileştirecektir. Kurumlar bankalarla anlaşmalar yaparak ucuz kredi imkânı da yaratabilirler.
2. Gürültü Engelleme Duvarları: Şehir içinde gürültü engelleme duvarları inşa ederek, trafik gürültüsünü azaltıp, sakinlerin daha huzurlu bir çevrede yaşamaları sağlanabilir.
3. İnsan-Park Projeleri: Parkları ve açık alanları geliştirmek ve bakımını yapmak için gönüllülerden oluşan insan-park proje ekipleri oluşturulabilir.
4. Fazla Yiyecek Dağıtımı: Şehirdeki restoranlar, marketler arasında fazla yiyeceklerin bağışlanmasını ve ihtiyaç sahiplerine dağıtılmasını teşvik eden bir platform oluşturulabilir.
5. Çözülmesi gereken büyük bir problem, trafik: Şehrin trafik keşmekeşine kalıcı çözüm bulunana kadar bazı pansuman fikirler geliştirilebilir.
Mesela, Ulaşım Paylaşımı yapılabilir. Bisiklet paylaşım sistemleri, araba paylaşımı veya yolculuk paylaşımı uygulamalarını teşvik ederek çevre dostu ulaşımı teşvik edilebilir.
Ayrıca insanların ikametleri ile iş yerlerinin arasının belli mesafeyi geçmemesi üzerine bir yaptırım hayata geçirilebilir. Anadolu yakasında oturan birinin Avrupa yakasında (veya tersi) çalışmasının önüne geçecek tedbirler alınırsa her gün milyonlarca aracın trafiği meşgul etmesi de önlenmiş olur.
6. İşbirliği Kafe ve İş Merkezleri: İş yapmak isteyen insanların buluşması ve işbirliği yapması için kafe ve iş merkezleri oluşturulabilir.
7. Fikir Kuluçka Merkezleri: Şehirde yaşayanların hayatı kolaylaştıracak fikirler üretmesini sağlamak amacıyla “fikir kuluçka merkezleri” veya “Vatandaş Katılım Platformları” oluşturulabilir. Bu sayede, şehir yönetimine daha fazla katılımı teşvik etmek için oluşturulacak dijital platformlarla vatandaşların fikirlerini paylaşmaları ve karar süreçlerine katılmaları kolaylaştırılabilir.
Fikirleri hayata geçenlere ayrıca ödüller verilerek halkın fikir vermesi teşvik edilmiş olur.
8. Evcil Hayvan Dostu Alanlar: Şehirdeki parklarda ve açık alanlarda evcil hayvanların serbestçe dolaşabileceği bölgeler oluşturarak evcil hayvan sahiplerinin yaşamları kolaylaştırılabilir.
9. Ev Sahipliği Programları: Avrupa’da olduğu gibi şehirdeki yerel ailelerin turistlere veya öğrencilere ev sahipliği yapabileceği programlar geliştirilebilir, Böylelikle öğrencilere çok daha uygun konaklama seçeneği sunulmuş olur.
10. Sıfır Atık Marketler: Şehirde zero-waste (sıfır atık) marketler oluşturarak insanlara ambalajsız alışveriş yapma imkânı sunulabilir. Bu, çevre dostu alışverişin teşvik edilmesine yardımcı olacaktır.
11. Zekâ Kent Yönetimi: Akıllı şehir yönetimi teknolojilerini kullanarak trafik yönetimini, enerji verimliliğini ve atık yönetimi optimize edilerek şehir sakinlerinin daha ekonomik hizmet alması sağlanabilir.
12. Şehir Tarımı İçin İş İlanları: Şehir tarımı projeleri için iş ilanları ve gönüllülük fırsatları toplu taşıma ekranlarında paylaşılabilir. Bu, insanların yerel tarım projelerine katkıda bulunma fırsatlarını öğrenmelerine yardımcı olacağı gibi, şehirlerde sürdürülebilir gıda üretimi ve tüketimini teşvik etmek için güçlü bir araç olacaktır. Bu tür bir yaklaşım, yerel ekonomiyi canlandırabilir, toplumların gıda güvenliği ve bilinçliliğini artırabilir, kentlerde daha yeşil ve sürdürülebilir bir gelecek için önemli bir adım olabilir.
13. El işi ürün pazarları: El sanatları ve evde yapılan sanatsal ürünleri sergileyip satan açık hava pazarları oluşturulabilir. Bu, yerel üreticilere ve amatör sanatçılara destek sağlayacaktır.
14. Lüks Hizmetler Paylaşımı: Yüksek gelirli kesim ile alt gelir grupları arasında kaynaşmayı sağlamak için lüks araçlar, kıyafetler veya takılar gibi ürünleri paylaşım ekonomisi temelinde (küçük bedeller karşılığı) sunularak, maddi kaynakların daha verimli kullanılması sağlanabilir.
15. Sokak Kitap Değişim Kutuları: Mahalledeki insanların kitaplarını paylaşmalarını teşvik etmek için sokaklara kitap değişimi kutuları konulabilir. Bu, işbirliğini teşvik edeceği gibi komşu dayanışmasını da arttıran bir hizmet olacaktır.
16. Sürdürülebilir Mahalle Bahçeleri: Belediyenin izni ile boş arazi veya atıl alanların sürdürülebilir mahalle bahçelerine dönüştürülmesi mümkün olabilir. Komşuların bu bahçelerde bir araya gelmesi sağlanacağı gibi yine organik ürün yetiştirmeleri de mümkün olabilecektir.
17. Sesli Mesaj Komşuluk Bildirileri: Mahalle içi duyuruları kolaylaştırmak için sesli mesaj komşuluk bildirimleri oluşturulabilir. Bu sayede acil durum bilgileri veya topluluk dayanışması artacaktır.
18. Takas Etkinlikleri: Mahallede “Takas günleri” düzenlenir. Komşuların, oyuncakları, kitapları ve diğer eşyalarını takas etmelerine olanak sağlayan etkinlikler düzenlenerek kaynakların paylaşılması teşvik edilebilir.
19. Meditasyon ve Zihin Dinlendirme Merkezi: Hızlı yaşamın getirdiği stresi azaltmak için zihin dinlendirme merkezleri oluşturularak zihnimizi dinginleştirmek mümkün hale gelebilir.
20. Yağmur Suyu Toplama Yarışmaları: Malum su sorunu had safhada… Dolayısıyla yağmur suyunun her damlası çok daha hayati öneme sahip. Semt içinde yağmur suyu toplama yarışmaları düzenleyerek, insanları motive edebilir ve ödül sistemleriyle katılımı daha da arttırabiliriz.
21. Ticaret ve Hizmetler Portalı: Mahalledeki insanlar arasında ticaret ve hizmetler için bir online platform oluşturulabilir. Böylece komşular, her türlü ticari faaliyeti için paylaşımda bulunabilir ve böylelikle yerel ekonomi de desteklenmiş olurlar.
Bunlar gibi daha yüzlerce fikir geliştirilebilir.
Yukarıdaki fikirlerden bazılarını uygulayan ülkeler olduğu gibi çoğunluğu tamamen yeni, henüz hiçbir yerde uygulanmayan fikirlerdir.
İlgili kurumların bulduğumuz ve bulacağımız fikirleri dikkatle inceleyeceklerini düşünüyoruz.
Sizin fikirleriniz neler?
Not: Yazı06.11.2023 Tarihli İTO Gazetesinde yayınlanmıştır.
https://istanbulticaretgazetesi.com/tr/yazar-haber/istanbul-icin-yenilikci-fikirler
