MIDA İstanbul Ofisi’nin açılışı, Malezya Kıdemli Bakanı ve Uluslararası Ticaret ve Sanayi Bakanı (MITI), Dato’ Seri Mohamed Azmin Ali tarafından gerçekleştirildi. Etkinliğe ayrıca MITI Genel Sekreteri Datuk Lokman Hakim Ali, MIDA İcra Kurulu Başkanı (CEO) Datuk Wira Arham Abdul Rahman, MATRADE CEO’su Datuk Mustafa Abdul Aziz, Malezya İstanbul Başkonsolosu Tengku Mohd Dzaraif Raja Abdul Kadir, T.C Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi Başkanı A. Burak Dağlıoğlu ve T.C. Ticaret Bakanlığı Asya Pasifik Bölgesi Daire Başkanı Çağatay Özden katıldı.
Türk yatırımcılarını özellikle makine ve ekipman, havacılık, bilişim, dijital yatırım, helal kesim de dahil olmak üzere gıda üretimi alanlarında birçok iş fırsatı bekliyor. Güneydoğu Asya’da stratejik bir konuma sahip olan Malezya, Türk yatırımcıların Güney Doğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN) pazarına girmeleri için ana kapı konumunda bulunuyor. Benzer şekilde Avrupa, Orta Asya, Orta Doğu ve Kuzey Afrika’nın kavşağında yer alan Türkiyede, Malezyalı şirketler için gelişmekte olan bu pazarlarından yararlanmayı sağlayacak bir üs konumunda bulunuyor.
Açılışta bir konuşma yapan Malezya Kıdemli Bakanı ve Uluslararası Ticaret ve Sanayi Bakanı Dato’ Seri Mohamed Azmin Ali, “MIDA’nın İstanbul’da ofisinin kurulması çok temel ve kritik iki amaca hizmet ediyor. Birincisi, Orta Doğu ve Avrupa Birliği gibi komşu bölgeler de dahil olmak üzere Türkiye ve civarındaki ticari çıkarlarını ve yatırım ufkunu genişletmek isteyen işletmeler için bir kapı görevi görmektedir. Bu, Malezya’nın sınır ötesi yatırımlarını artırma girişimiyle paralellik göstermektedir. İkincisi, bu ofis, Türkiye’den ve bölgeden Malezya’ya daha fazla yatırım çekmek için bir mıknatıs görevi görecek ve böylece ASEAN bölgesinde ve ötesinde büyüme için bir sıçrama tahtası olarak konumumuzu güçlendirecektir” dedi.
Dato’ Seri Mohamed Azmin Ali sözlerini şöyle sürdürdü; “MIDA’nın İstanbul ofisinin açılması, ileri üretim, makine ve ekipman, havacılık, dijital yatırım, bilişim ve helal kesim de dahil olmak üzere gıda üretimi alanlarında Malezya’ya yönelik imalat ve hizmet alanlarındaki gelişmiş Türk yatırımlarının potansiyelinden tam olarak yararlanmak için çok doğru bir zamanda gerçekleşmektedir. Bu husus, Malezya’nın Ulusal Yatırım Hedefleri (NIA) ile uyumludur. Büyüme politikamızın, KOBİ’lerin değer ve tedarik zincirinde ilerlemesini sağlamaya öncelik verdiğinin altını çizmek isterim. Bu girişimler aynı zamanda şirketleri ve işletmelerin süreçlerini otomatikleştirmeleri için güçlendirecek, sosyal ve çevresel etkileri azaltırken endüstri taleplerini karşılamada uygun maliyetli olacaktır.”
MIDA ile kurulan stratejik ortaklıktan dolayı memnun olduklarını dile getiren T.C. Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi Başkanı A. Burak Dağlıoğlu, “Türkiye ve Malezya bulundukları coğrafyalarda bölgesel bir merkez konumundadır. Son yıllarda Malezya’dan Türkiye’ye gelen yaklaşık 1 milyar dolar uluslararası doğrudan yatırım başta enerji, finans, altyapı ve ulaşım, perakende ve sağlık olmak üzere çeşitli sektörlerde gerçekleşmiştir. Bu sektörlere ek olarak teknoloji girişimciliği ve faizsiz finans alanındaki yatırım potansiyelinin de dikkat çektiğini görmekteyiz. Ağustos 2015 itibarıyla yürürlüğe giren Serbest Ticaret Anlaşması ile birlikte, toplam ticaret hacmimiz 6 yıl gibi kısa bir sürede 2 katına çıkmıştır. Malezya’da faaliyet gösteren bir ofisimiz bulunmakta olup, kıymetli muadilimiz Malezya Yatırım Geliştirme Kurumu (MIDA)’nın da İstanbul’da bir ofis açmasını memnuniyetle karşılıyoruz. Alınan bu inisiyatifler iki ülke arasındaki karşılıklı yatırım hacmine olumlu yansıyacak ve iki ülke iş insanlarının birbirlerini daha iyi tanımalarına da vesile olacaktır” şeklinde konuştu.
MIDA CEO’su Datuk Wira Arham Abdul Rahman ise yaptığı açılış konuşmasında, “MIDA’nın Malezya’ya yeni yatırım fırsatları sunmasının yanı sıra, ülkemizin büyümesine katkı sunacak yeni iş birlikleri de arıyor. Rusya, Yunanistan, Kıbrıs, Azerbaycan, Gürcistan gibi ülkeleri ve Orta Asya’daki 7 “Stan” ülkesini kapsayan Türkiye’de MIDA’nın İstanbul ofisinin açılması, bu bölgelerle olan ilişkilerimizin gelişmesine yardımcı olacak. Ayrıca Malezya’nın kültürünü, sıcak misafirperverliğini ve ülkemizin diğer çeşitli unsurlarını yeni topluluklara ve toplumlara tanıtmayı amaçlıyoruz. MIDA İstanbul Ofisi’nin açılmasının, iki ülke arasındaki ikili ticareti ve Türkiye ile Malezya arasındaki sınır ötesi yatırımları daha da artıracağından eminim. Malezyalı işletmelerle girişim ortaklıkları veya teknolojik iş birlikleri arayışında olan Türk yatırımcılar, gerekli tüm bilgileri bu ofisten alabilirler” dedi.
Haziran 2022 itibariyle Türkiye’den Malezya’ya 14 imalat projesi kapsamında 156,3 milyon dolar yatırım onaylandı. Onaylanan üretim projelerinin sektörler arasında bilimsel/tıbbive ölçüm cihazları, tekstil, kimya, gıda üretimive elektronik ürünler yer alıyor. Malezya’da,Türk yatırımı olan 111,6 milyon dolar tutarında dört üretim projesi hayata geçirildi. 2022’nin ilk yarısında Malezya, 1.714 projeyi içeren imalat, hizmet ve birincil sektörlerde toplam 28 milyar dolar değerinde yatırım aldı. Bu yatırımların ülkede yaklaşık 58 bin kişilik istihdam yaratması bekleniyor. Doğrudan yabancı yatırımlar yaklaşık 20 milyar dolar ile en büyük katkı payını korurken, yerli kaynaklardan yapılan yatırımlar yüzde ise toplam 8,2 milyar doları buluyor.
TUSAŞ (Türk Havacılık ve Uzay Sanayii) Malezya; Şu anda 20 personeli var ve sayıları artıyor. 2022’nin sonuna kadar 100’e ulaşacak. Cyberview, Cyberjaya’da bulunan Malezya Ofisi ile TUSAŞ, ilk başlatılan HÜRKUŞ-Gelişmiş Eğitim Uçağı projesi ile havacılık endüstrisinde yeni ortak projeler gerçekleştirmeyi hedefliyor. TUSAŞ ayrıca Uni L ve Malaya Üniversitesi ile bir (MOU) Mutabakat Zaptı imzaladı ve 10 öğrenci geçen yaz Ankara’daki Türk Havacılık ve Uzay Merkezi’nde staj programını tamamladı.
TUSAŞ Başkanı ve CEO’su Prof. Dr. Temel Kotil, şunları söyledi: “MIDA ile her zaman temas halindeyiz ve her durumda yardımcı oluyorlar. Türkiye’de, İstanbul’da bir ofis açmaya karar verdikleri için mutluyuz. Bu ofisin Türkiye ile Malezya arasındaki işbirliğine yeni yollar açacağından eminiz.”
Evyap Sabun Malezya; 2011 yılında kurulan şirket, Türkiye, Orta Doğu ve Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) bölgelerinde güçlü bir pazar varlığına sahip. Köklü bir kişisel bakım ürünleri üreticisi olan Evyap Grup’un dikey olarak entegre oleo kimyasallar üretim tesisi, Pasir Gudang, Johor Bahru’da bulunuyor.
Evyap CEO’su Mehmed Evyap, “Evyap Grup, Malezya’nın özel oleo kimyasallar, oleik asit kapasite artırımı ve kristal sabun üretim hattını içeren oleo kimyasal ve kişisel bakım endüstrisine ek yatırımlar yapmaya devam ediyor. Ayrıca, şu anda çeşitli seçeneklerin araştırıldığı bölgedeki potansiyel ek yatırımlara da bakıyoruz” dedi.
MIDA Türkiye Ofisi
Meltem Şimşek MIDA İstanbul Yatırım Sorumlusu, istanbul@mida.gov.my, 0533 638 72 64